Typologie(ën)
beeldhouwwerk en herdenkingsmonument
Ontwerper(s)
Godefroid DEVREESE – beeldhouwer – 1900
Henri (fils) JACOBS – architect – 1900-1907
Edmond GALOPPIN – landschapsarchitect – 1900-1907
Stijlen
Art nouveau
Inventaris(sen)
- Het monumentale erfgoed van België. Schaarbeek (Apeb - 2010-2015)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
Onderzoek en redactie
2010-2012
id
Urban : 20347
Beschrijving
Fonteinmonument in 1900 ontworpen door beeldhouwer Godefroid Devreese en ingehuldigd op 14.07.1907. Het beeldhouwwerk bestaat uit een vernuftig geheel van sokkels, bekkens en waterstralen ontworpen door architect Henri Jacobs en landschapsarchitect Edmond Galoppin. De typische art-nouveaulijnen en de gedurfde compositie maken er een uitzonderlijk monument van.
Op 13.08.1895 stelden beeldhouwer Godefroid Devreese en architect J. J. Van Ysendyck aan de gemeenteraad van Schaarbeek voor om een monument op te richten voor de weldoeners van de gemeente, een idee dat enkele maanden tevoren al door de Commissie der Gasthuizen was geopperd. Oorspronkelijk zou het monument worden geplaatst op het Liedtsplein, maar met instemming van G. Devreese werd in 1903 gekozen voor het huidige plein. De aanleg en inrichting van de kort tevoren aangelegde Ambiorixsquare inspireerde deze van het Weldoenersplein.
Het monument vermengt uiteenlopende materialen: carraramarmer (beelden), graniet (onder meer voor de sokkels), hardsteen en roze zandsteen met rustica (onderbouw). Centraal in de compositie staat het beeld van De Liefdadigheid, met een vrouw staande tussen een uitgemergelde grijsaard en een kind. Op de hoge sokkel staan de namen van de Schaarbeekse weldoeners. Eronder houdt een jonge vrouw die op een groentemand leunt een schild vast met de afbeelding van een fruitboom, wellicht een verwijzing naar de boomgaarden en de moestuinen die ooit de rijkdom van Schaarbeek vormden. Op de sokkel bevindt zich een tweetalig opschrift ter ere van de schenkers. De twee beelden staan in een bekken met geprofileerde lijnen; op de hoeken van de rand staan fabelachtige zeedieren. Het geheel is voorzien van verscheidene fonteinmonden, op de hoeken van het bekken, aan de voet en in de bovenste sokkel. Het stromende water wordt via een verval naar een lagergelegen drielobbig bekken gevoerd.
Op 13.08.1895 stelden beeldhouwer Godefroid Devreese en architect J. J. Van Ysendyck aan de gemeenteraad van Schaarbeek voor om een monument op te richten voor de weldoeners van de gemeente, een idee dat enkele maanden tevoren al door de Commissie der Gasthuizen was geopperd. Oorspronkelijk zou het monument worden geplaatst op het Liedtsplein, maar met instemming van G. Devreese werd in 1903 gekozen voor het huidige plein. De aanleg en inrichting van de kort tevoren aangelegde Ambiorixsquare inspireerde deze van het Weldoenersplein.
Het monument vermengt uiteenlopende materialen: carraramarmer (beelden), graniet (onder meer voor de sokkels), hardsteen en roze zandsteen met rustica (onderbouw). Centraal in de compositie staat het beeld van De Liefdadigheid, met een vrouw staande tussen een uitgemergelde grijsaard en een kind. Op de hoge sokkel staan de namen van de Schaarbeekse weldoeners. Eronder houdt een jonge vrouw die op een groentemand leunt een schild vast met de afbeelding van een fruitboom, wellicht een verwijzing naar de boomgaarden en de moestuinen die ooit de rijkdom van Schaarbeek vormden. Op de sokkel bevindt zich een tweetalig opschrift ter ere van de schenkers. De twee beelden staan in een bekken met geprofileerde lijnen; op de hoeken van de rand staan fabelachtige zeedieren. Het geheel is voorzien van verscheidene fonteinmonden, op de hoeken van het bekken, aan de voet en in de bovenste sokkel. Het stromende water wordt via een verval naar een lagergelegen drielobbig bekken gevoerd.
Bronnen
Archieven
GAS/Bulletin communal de Schaerbeek, 1903, pp. 1181-1187; 1906, pp. 328-331; 1907, pp. 689-692.
Publicaties en studies
DEROM, P. (o.l.v.), Les sculptures de Bruxelles, Galerie Patrick Derom, Brussel, Uitgeverij Pandora, Antwerpen, 2000, p. 121.
DEROM, P., Les sculptures de Bruxelles. Catalogue raisonné, Galerie Patrick Derom, Brussel, 2002, p. 115.
GAS/Bulletin communal de Schaerbeek, 1903, pp. 1181-1187; 1906, pp. 328-331; 1907, pp. 689-692.
Publicaties en studies
DEROM, P. (o.l.v.), Les sculptures de Bruxelles, Galerie Patrick Derom, Brussel, Uitgeverij Pandora, Antwerpen, 2000, p. 121.
DEROM, P., Les sculptures de Bruxelles. Catalogue raisonné, Galerie Patrick Derom, Brussel, 2002, p. 115.
Opmerkelijke bomen in de nabijheid