Voormalige Protestants-Evangelische Silo Kerk, thans Centre évangélique Pain de Vie
Antwerpsesteenweg 324, 326
Typologie(ën)
drukkerij
school
Ontwerper(s)
O. GEERLING – architect – 1888-1895
Stijlen
Inventaris(sen)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
id
Beschrijving
Voormalige
Protestants-Evangelische Silo Kerk, thans Centre
Evangélique Pain De Vie. Geheel bestaande uit een tempel, klaslokalen en een
drukkerij, opgetrokken in eclectische en neoclassicistische stijl tussen 1888 en
1895, gedeeltelijk door architect O.Geerling.
Geschiedenis
Vertrekkend van een voorlopige houten “barak” uit
1885, inspringend t.o.v. de rooilijn, werd het geheel gebouwd op verzoek van dominee
Nicolaas de Jonge. Die
leidde in 1875 in de hoofdstad een school voor de opleiding van Evangelisten
voordat hij de Nederlandstalige vereniging Silo oprichtte, die aan het hoofd kwam
te staan van acht gemeenten, twee scholen, een kliniek en een drukkerij.
In 1888 werd achter de barak de evangelische
drukkerij gebouwd: een werkplaats van één bouwlaag en vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder
asymmetrisch zadeldakDak met twee hellende dakvlakken.. In
1892 vroeg de dominee toestemming om de barak te vervangen door twee gebouwen,
naar de plannen van architect O.Geerling. Het
breedste gebouw, dat rechts was gepland maar links werd uitgevoerd, diende als
toegangsvolume voor de conferentiezaal of tempel. Het tweede gebouw huisvestte de school. In 1895 bouwde dezelfde tandem nog een dubbel huis
aan de achterzijde van het perceel, op nr.67 van de Groendreef, met een gang
naar de drukkerij. De
vereniging Silo vergrootte dit huis in 1925-1926. Ten laatste in 1946 nam de
vereniging het al bestaande gebouw op nr.68 van de Groendreef in.
Beschrijving
Gevels
Op nr.324, huis in eclectische stijl in roodgeschilderde
bakstenen. Drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) en twee bouwlagen bekroond door een boogfriesReeks van kleine (decoratieve) bogen, vaak steunend op kraagstenen. onder
een houten kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement)., alles overdekt door een platform. Centrale toegang en venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. onder stenen latei en
ontlastingsboog met diamantkoppenPiramidaal ornament (3 of 4 zijden), onder andere gebruikt in banden en friezen. rond een inspringend timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd.. Toegang met stenen omlijsting en een inspringende
deur, in 1933 vernieuwd met neoromaanse hengselsSmeedijzeren beslag waarmee deuren, ramen of luiken worden opgehangen.. Op het timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. van de toegang, cartoucheOmlijsting van een uitspringend vlak in de vorm van ingesneden en omkrullend papier of leer; vaak met opschrift of intern versierd. in
neorenaissancestijl met het gegraveerde woord “SILO”; op het timpaanMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. van de
vensters, diverse bakstenen decors. Onderdorpels
en lateien op de verdieping verbonden door een stenen band. Ankers met krulmotief op de benedenverdieping en met
het jaartal 1892 op de verdieping. Geschilderd opschrift in deze bouwlaag: “PROTESTANTS EVANGELISCHE / SILO KERK”. Raamwerk vervangen.
Achteraan, rechthoekige tempel onder schilddak
en een rechthoekig daklicht, met raamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. met ijzeren roedeverdeling.
Op nr.326, gevel die bij het aanpalende huis past.
Drie bouwlagen, opengewerkt met een drielichtGroep van drie smalle vensters binnen dezelfde omlijsting, onderling gescheiden door deelzuiltjes of stijlen/monelen; centraal venster soms hoger dan beide andere. van muuropeningen met doorlopende
stenen onderdorpels en lateien. Houten
kroonlijst en zadeldakDak met twee hellende dakvlakken. van pannen. Deur
in harmonie met deze op nr.324. RaamwerkVast of bewegend houten of metalen omlijsting van een ruit binnen een kozijn. vervangen. Op de borstweringen1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. van de eerste verdieping verdwenen
opschrift “SILO SCHOOL”.
Interieur
Het toegangsvolume van de tempel bevat een portaal1. In muur uitgespaarde ruimte voor een deur of toegang; - 2. Meer gesloten, voor of achter een gebouw geplaatste beschutting (voorbouw, vestibule).,
een vestibule, een trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met gevarieerde betegeling, en het kantoor van
de dominee op de verdieping. De
tempel is een grote zaal onder een U-vormige galerij op bakstenen welfsels en metalen
balken waarop gietijzerenHard, bros en niet smeedbaar ijzer; gegoten in herbruikbare mallen; meestal gebruikt voor de borstwering van balkons. zuiltjes met kapiteelKopstuk van een zuil, pijler of pilaster; algemeen om de gedragen last op een smaller draagvlak over te brengen. en gebeeldhouwde stenen
consoles rusten. De
houten banken zijn oorspronkelijk.
In het gebouw rechts bevindt zich op elke
verdieping een lang klaslokaal.
Bronnen
Archieven
SAB/OW Laken 3874 (1886), Laken 4157 (1888), Laken 1456 (1892), 40636 (1933); Groendreef 67: Laken 4383 (1895), 32308 (1925-1926), 36176 (1928); Groendreef 68: 57446 (1946).
Publicaties en studies
Een eeuw Silo. Silokerk, 1883-1983, De Silogemeente te Laken, Brussel, 1983.
PEPPINCK, M., Door het Geloof, Drukkerij de Jonge, Brussel, s.d.