Onderzoek en redactie

2014-2016

 

Bekijk de weerhouden gebouwenKorte straat tussen Hoogte Honderdplein en Jupiterlaan. De straat maakt deel uit van een stervormig stedenbouwkundig geheel waarin acht rechte straten naar het Hoogte Honderdplein reiken met de Sint-Augustinuskerk als centraal punt.

De laan maakt deel uit van een stervormig stedenbouwkundig geheel waarin acht rechte straten naar het Hoogte Honderdplein reiken met de Sint-Augustinuskerk als centraal punt. Het ontwerpplan dateert van 1899 en behelst een vastgoedoperatie dat grotendeels tot stand kwam dankzij de Société Anonyme des Villas de Forest en zijn spilfiguur Alexandre Bertrand. Het project omhelst de nieuwe Sint-Augustinuswijk waarvan de kern het cirkelvormig plein vormt en de grenzen worden afgelijnd door het park van Vorst (noordzijde), de Alsembergse steenweg (oostzijde), de huidige Joseph Bensstraat (zuidzijde) en het Dudenpark en huidige Domeinlaan (westzijde). De gronden aangekocht door de Société Anonyme waren grotendeels afkomstig van het domein Zaman waaronder Zevenbunder en Galgeveld. De gemeente Vorst keurde het plan in 1901 goed en de definitieve rooilijnen werden bekrachtigd bij K.B. van 04.05.1901.
Om de verbinding tussen de reeds bestaande parkenwijk (getekend door wegeninspecteur Victor Besme in 1875) en de nieuwe Sint-Augustinuswijk te verbeteren werd een nieuw plan uitgewerkt door de Belgische staat en de gemeente Vorst. Dit plan werd goedgekeurd bij K.B. van 08.02.1912.

Werd oorspronkelijk Straat van Meert genoemd, maar werd rond 1910 gewijzigd naar zijn huidige benaming. Net als de Steekspelstraat en de Wapenrustingslaan verwijst de straatnaam naar de tornooicultuur uit de Middeleeuwen.

De eerste gebouwen werden opgericht tussen 1913 en 1914 langs de onpare zijde. Eén hiervan (nr. 35, n.o.v. arch. B. Degendesch) valt op door zijn neoclassicistische stijl, die eerder aanleunt bij de architectuur van de eerste randgemeenten rond Brussel. Nr. 41 en 43 , n.o.v. architect A. Emelinckx is een geheel van twee gelijkaardige burgerwoningen volgens spiegelbeeldschema.
Zo goed als alle andere gebouwen dateren van uit het interbellum en bestaan uit een-of tweegezinswoningen in een zeer gevarieerd stijlgebruik. Een groot deel hiervan diende als opbrengstwoning. Nr. 31 van Philippe Van Styvendael werd gebouwd in 1924 in een laat-eclectische stijl waarin gebruik werd gemaakt van neogotische invloeden. Nr. 53 is een burgerwoning in cottage stijl (1923). Het schrijnwerk bestond oorspronkelijk uit bovenvensters in kleinroedeverdeling en de topgevel werd bekroond door een tuitgevel. Een merkwaardige woning is nr. 48 die met zijn geometrische compositie en contrasterende gevelmaterialen Weense invloeden heeft (1929). Andere gebouwen zijn in Ard Deco of modernistische stijl zoals de woning van architect Marcel Spittael uit 1936 met zijn geelgekleurde baksteen en hardstenen platbandomlijstingen op nr. 21. Het zaagtandmotief aan de rechterzijde van de deur is een leitmotief in zijn oeuvre.

De meeste architecten die huizen bouwden in de Schermstraat waren afkomstig van Vorst of Brussel en genoten een zekere bekendheid. Léon Janlet (nr. 33), François Van Meulecom (zie nr. 28) en René Delbecq (nr. 55) zijn wellicht de bekendste. Alle drie hadden hun burelen een tijdlang gevestigd in de wijk Hoogte Honderd (resp. Albertlaan 20 (zie dit nr.), Sint-Augustinuslaan 39 en Vanden Corputstraat 14). Idisore Henrotay was de meest actieve architect in de straat, hij richtte hier vijf huizen op (zie nr. 23, 25, 27). Nr. 20 en 22 vertonen zijn typische stijlkenmerken: hoofdtravee met fronton, simili banden en voordeur onder luifel en impostvenster (1927).

Bronnen

Archieven
GAV/DS 20: 9262 (1927), 11301 (1931); 22: 9244 (1927), 9983 (1928), 16200 (1953); 21: 13235 (1936); 31: 8162 (1924); 35: 6273 (1913), 7437 (1922), 22907 (2002); 41: 6477 (1914); 43: 6478 (1914); 48: 9915 (1929); 53: 7946 (1923), 13152 (1936); 55: 12771 (1935), 24928 (2012), 25320 (2013).

Publicaties en studies
CABUY, Y., DEMETER, S., LEUXE, F., Atlas van de archeologische ondergrond van het Gewest Brussel, 4, Vorst, MRBC – MRAH, Brussel, 1993.
FRANCIS J., La chanson des rues de Forest, Louis Musin éditeur, Brussel, 1976, p.34.
PIRLOT, A.-M., De Hoogte Honderdwijk, GOB, Brussel 2014 (Brussel, stad van kunst en geschiedenis, 53): p.8-17, 36-40.
VOKAER J.-P., Par les rues de Forest. Études sur la toponymie locale, Imp. Cantrin, Brussel, 1954: p.84 en 97.