Zénobe Grammelaan

De rechte, door bomen afgeboorde Zénobe Grammelaan ligt in het verlengde van de Leeuwenoprit, die op de Albertbrug over de sporen van de spoorlijn Brussel-Mechelen loopt. Ze stijgt naar het kruispunt gevormd door de Maurice Maeterlincklaan, de Georges Eekhoudlaan en de Chaumontelstraat en de Van Droogenbroeckstraat. Aan onpare zijde wordt ze onderbroken door de Georges Rodenbachlaan, de Auguste Sniedersstraat en de Jean Jaurèslaan. Aan pare zijde loopt ze langs het Walckierspark, dat tot het beschermde natuurreservaat Het Moeraske behoort.

De laan ligt in de wijk Monplaisir-Helmet, waarvan het stratenplan werd getekend door Octave Houssa, ingenieur der gemeentelijke Openbare Werken, goedgekeurd tijdens de gemeenteraadszitting van 03.11.1904 en bij K.B. van 21.04.1906, samen met dat van drie andere nieuwe Schaarbeekse wijken – Mont-Rose, Linthout en Josaphatvallei. De twee laatste straatdelen volgen het tracé van een oude weg die al voorkomt op de kaart van Ferraris opgesteld in ca. 1777, nadien Pavé of Drève Walckiers genoemd. Deze weg, die een rechte hoek vormde, verbond de voormalige Leeuwstraat, de huidige Anatole Francestraat, met de Chaumontelstraat en leidde naar het domein Walckiers (zie Chaumontelstraat nr. 1 tot 9). Het eerste deel van de laan werd begin 20e eeuw uitgetekend in het kader van de bouw van de Albertbrug, die ca. 1930 in beton werd heraangelegd.

De laan draagt de naam van de Belgische elektrotechnisch ingenieur en uitvinder Zénobe Gramme (Jehay-Bodegnée, 1826 – Bois-Colombes, 1901), vooral bekend om de uitvinding van de dynamo. Deze naam werd goedgekeurd tijdens de gemeenteraadszitting van 05.11.1909.

De laan is bebouwd met woonhuizen en opbrengsthuizen, maar er bevinden zich ook verscheidene gebouwen met een industriële bestemming, opgetrokken aan de straatkant of binnen de bouwblokken. De meeste van de oudste woningen bevinden zich aan het einde van de laan, waaronder twee huizen in eclectische stijl op nr. 115 (1915) en 117 (1915-1916). De laan werd nadien in twee fasen bebouwd. De eerste, tussen 1927 en 1939, werd gekenmerkt door woningen en kleine opbrengsthuizen in art-decostijl of modernistische stijl, zoals nr. 91 (n.o.v. architect A. Rogiers, 1936). Tijdens de tweede fase, tussen 1949 en 1967, werden modernistische huizen, appartementsgebouwen en industriële gebouwen opgetrokken.

Op nr. 112-114 bevindt zich ook een oude villa gebouwd tussen 1824 en 1836 en gekocht door de Dames de la Sainte-Famille in 1898 (zie Chaumontelstraat nr. 1 tot 9). Hij diende indertijd als woning van abt Du Rousseaux, priester en adviseur van de geestelijken. De villa, die in 1930 werd vergroot en opnieuw bekleed, maakt geen deel uit van het schoolcomplex.