Onderzoek en redactie

2009-2011

 

Bekijk de weerhouden gebouwenGelegen op de westelijke oever van de vijvers van Elsene. De Generaal de Gaullelaan, de Dalstraat en de Meerstraat geven er op uit.

Slechts bebouwd met één appartementsgebouw, de Résidence du Lac, dat in 1957 werd ontworpen door architect Jacques Cuisinier (zie nr. 1-7). De square werd in mei 1960 ingehuldigd, en kreeg zijn naam naar aanleiding van de verbroedering tussen de gemeente Elsene en de gemeente Biarritz aan de Franse Atlantische kust.

Ter hoogte van de square lagen vroeger de gebouwen van de voormalige brouwerij van Jean-Baptiste Lannoy, die in 1956 deels werden gesloopt. Als zoon van een brouwer vestigde Jean Lannoy zich in 1859 in Brussel, waar hij in de Damstraat, vlakbij het Heilig-Kruisplein de brouwerij L'Italie van de familie Van Zeebroeck huurde. Hij exploiteerde deze tot in 1873 en begon toen met de bouw van een nieuwe fabriek op een groot terrein dat hij had gekocht aan de oever van de Grote Vijver, op de hoek van de huidige Generaal de Gaullelaan, Meerstraat en Lannoystraat. Zijn zaak draaide goed en er werden meerdere hangars en opslagplaatsen gebouwd in de onmiddellijke nabijheid van de brouwerij (meer precies in de Malibranstraat en de Boondaalsesteenweg). J.-B. Lannoy investeerde ook in vastgoed en bouwde meerdere huizen in de omgeving van zijn fabriek, beginnend met de Vleurgatsesteenweg, naast de brouwerij, dan in de Lannoystraat, de Generaal de Gaullelaan en de Hippodroomlaan.
In 1911, toen Jean Lannoy zijn activiteiten aan zijn zoon overliet, werd de naam van de brouwerij veranderd in Brasserie Lannoy frères en, in 1921, in Grandes Brasseries d'Ixelles. De fabriek werd meermaals uitgebreid (grote verbouwings- en uitbreidingswerken aan de kant van de Vleurgatsesteenweg), vooral tussen 1924 en 1935. In de loop van de Tweede Wereldoorlog, kromp de brouwerij haar activiteiten sterk in en in 1954 fuseerde ze met de brouwerijen van Koekelberg, tot het nieuwe bedrijf Ixelberg. De activiteiten van de nieuwe maatschappij werden geconcentreerd in Koekelberg en de gebouwen van de Grandes Brasseries d'Ixelles werden in 1956 verkocht en daarna grotendeels gesloopt. Alleen de gebouwen aan de Vleurgatsesteenweg (nr. 80-82) bleven bewaard. Ze worden thans betrokken door het Belgische Rode Kruis (zie straatnotitie van Vleurgatsesteenweg).

Bronnen

Archieven
GAE/OW 322.
Voormalige brouwerij Lannoy (deels gesloopt): 192-15-17; 192-21; 312-80, 312-80a-84, 312-82.

Publicaties en studies
CULOT, M. (dir.), Ixelles. Inventaire visuel de l'architecture industrielle à Bruxelles, AAM, Brussel, 1980-1982, fiche 52 (brasseries Lannoy).
GONTHIER, A., Histoire d'Ixelles, Le Folklore Brabançon éd., Impr. De Smedt, Brussel, 1960, pp.76-77.
HAINAUT, M., BOVY, Ph., Ixelles-Village et le quartier des Étangs, Gemeente Elsene, Brussel, 1998 (À la découverte de l'histoire d'Ixelles, 3), pp.15-17.
Ixelles, Ensembles urbanistiques et architecturaux remarquables, ERU, Brussel, 1990, pp.81-88.
Le quartier des étangs d'Ixelles, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussel, 1994 (Bruxelles, Ville d'Art et d'Histoire, 10).