![Hoogstraat 139-141, hoek Spiegelstraat. Herenhuis Jacqmotte, [s.d.]](https://monument.heritage.brussels/medias/buildings/10002056/10002056_0139_M07.jpg)
![Hoogstraat 139-141, hoek Spiegelstraat. Herenhuis Jacqmotte, [s.d.]](https://monument.heritage.brussels/medias/buildings/10002056/10002056_0139_M08.jpg)
Typologie(ën)
herenhuis
Ontwerper(s)
A. SCHOY – architect – 1865
Stijlen
Eclectisme
Inventaris(sen)
- Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
- Inventaris van het Industrieel Erfgoed (La Fonderie - 1993-1994)
- Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
- Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)
- Artistiek
- Esthetisch
- Historisch
- Stedenbouwkundig
Onderzoek en redactie
2016
id
Urban : 31196
Beschrijving
Op hoek met Spiegelstraat. Ruim pand, in oorsprong twee gekoppelde
meesterwoningen met enkelhuisopstand, in eclectische stijl, naar ontwerp van architect
Auguste Schoy van 1865.
Drie bouwlagen en tweemaal vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. Vroeg voorbeeld van het gebruik van Vlaamse-renaissance-ornamenten, onder meer ontleend aan Hans Vredeman de Vries, zowel voor het exterieur als het interieur, geënt op een nog in wezen neoclassicistische basisvorm.
Gevel met vernieuwd natuurstenen parementGevel- of muurbekleding. ter vervanging van de oorspronkelijke bepleistering. Overvloedig gebruik van fraai bewerkte hardsteen, vnl. voor de benedenbouw en de omlijstingen. Licht afwijkende behandeling van beide panden, het linker geaccentueerd door een rijker decor. Geboste sokkelvormende begane grond met diamantkoppenPiramidaal ornament (3 of 4 zijden), onder andere gebruikt in banden en friezen.. Basement waarin getoogde keldermonden met gesmeed ijzeren tralies. Deur en poort met bewerkte dagkantenBinnenkant (tussen muurvlak en kozijn) van de stijlen van een muuropeningen; soms geprofileerd of afgeschuind., en venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met doorgetrokken lekdrempels op voluutconsoles en bewerkte panelen, in geriemde omlijsting met rozetten; typische vouwluiken.
Tweede bouwlaag als bel-etage gemarkeerd door een doorlopende opengewerkte borstwering met postamenten1. Rechthoekig voetstuk van een standbeeld; - 2. Balkvormige stenen bekroning; - 3. Stenen zijstukken van een balkonborstwering.; balkon met voluutconsoles en hoekvazen, en rijke pseudo-frontons in de twee centrale traveeën van het pand rechts. Voorts rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in geriemde omlijsting met onder meer orenUitstekend deel van sommige bouwelementen of -constructies, meestal louter decoratief., neuten en maskersleutels.
Gevelbeëindiging door kordonUitspringende, horizontale geleding over de hele breedte van een gevel, om verdiepingen te markeren of als verlenging van de (lek)dorpels., friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op uitgelengde consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.; dakkapellen met alternerend driehoekige en gebogen frontonsDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening.. Zijgevel met hoekpilasters en middenrisaliet waarin markant neorenaissance-tweelicht met pilasters en rolwerkOrnament in de vorm van in- en uitzwenkende, bandvormige krullen.; gedeeltelijk gedichte zijtraveeën. Achtergevel op linkertravee na verbouwd.
Gaaf bewaard interieur in het pand rechts. Monumentale hal en trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met rijke aankleding: imitatie-marmerbeschildering en stuc, arduinen sokkel met ingekerfde motieven, marmeren bevloering en verzorgd houtwerk. Hal met pilasterordonnantie, vier zwaar omlijste medaillonsRonde of ovale cartouche. met portretten van Hans Vredeman de Vries en Quinten Metsys, en allegorieën van de Vlaamse Bouw- en Schilderkunst, en breed hoofdgestel; trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met eikenhouten trap met gebeeldhouwde trappaalHoofdbaluster aan de eerste trede van een trap. en bewerkte balustersVaasvormige spijl van een borstwering., en gebrandschilderd raam. onder meer ruim, gelambriseerd salon op de bel-etage, met marmeren schouw waarop omlijste spiegel en rijk stucplafond met medaillonsRonde of ovale cartouche..
Eertijds met koetshuis en stallingen aan de Spiegelstraat. Heden moderne bedrijfsgebouwen van de vroegere koffiebranderij Jacqmotte - hier gevestigd vanaf 1828 tot 1985 - in fasen opgetrokken in de jaren 1950 en 1960, die nagenoeg het ganse bouwblok met de Spiegelstraat en de Sint-Gisleinsstraat innemen. Project voor omvorming tot een complex met winkels, kantoren, woningen en een centraal atrium, zogenaamd Espace Jacqmotte, in voorbereiding door de architecten A.2R.C. (B. D’Helft, P. Neirinck, M. Verliefden) en M. Jaspers.
Drie bouwlagen en tweemaal vier traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) onder mansardedakGebroken kap of Frans dak met met steile ondervlakken en licht hellende bovenvlakken.. Vroeg voorbeeld van het gebruik van Vlaamse-renaissance-ornamenten, onder meer ontleend aan Hans Vredeman de Vries, zowel voor het exterieur als het interieur, geënt op een nog in wezen neoclassicistische basisvorm.
Gevel met vernieuwd natuurstenen parementGevel- of muurbekleding. ter vervanging van de oorspronkelijke bepleistering. Overvloedig gebruik van fraai bewerkte hardsteen, vnl. voor de benedenbouw en de omlijstingen. Licht afwijkende behandeling van beide panden, het linker geaccentueerd door een rijker decor. Geboste sokkelvormende begane grond met diamantkoppenPiramidaal ornament (3 of 4 zijden), onder andere gebruikt in banden en friezen.. Basement waarin getoogde keldermonden met gesmeed ijzeren tralies. Deur en poort met bewerkte dagkantenBinnenkant (tussen muurvlak en kozijn) van de stijlen van een muuropeningen; soms geprofileerd of afgeschuind., en venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met doorgetrokken lekdrempels op voluutconsoles en bewerkte panelen, in geriemde omlijsting met rozetten; typische vouwluiken.
Tweede bouwlaag als bel-etage gemarkeerd door een doorlopende opengewerkte borstwering met postamenten1. Rechthoekig voetstuk van een standbeeld; - 2. Balkvormige stenen bekroning; - 3. Stenen zijstukken van een balkonborstwering.; balkon met voluutconsoles en hoekvazen, en rijke pseudo-frontons in de twee centrale traveeën van het pand rechts. Voorts rechthoekige venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in geriemde omlijsting met onder meer orenUitstekend deel van sommige bouwelementen of -constructies, meestal louter decoratief., neuten en maskersleutels.
Gevelbeëindiging door kordonUitspringende, horizontale geleding over de hele breedte van een gevel, om verdiepingen te markeren of als verlenging van de (lek)dorpels., friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement). op uitgelengde consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.; dakkapellen met alternerend driehoekige en gebogen frontonsDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening.. Zijgevel met hoekpilasters en middenrisaliet waarin markant neorenaissance-tweelicht met pilasters en rolwerkOrnament in de vorm van in- en uitzwenkende, bandvormige krullen.; gedeeltelijk gedichte zijtraveeën. Achtergevel op linkertravee na verbouwd.
Gaaf bewaard interieur in het pand rechts. Monumentale hal en trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met rijke aankleding: imitatie-marmerbeschildering en stuc, arduinen sokkel met ingekerfde motieven, marmeren bevloering en verzorgd houtwerk. Hal met pilasterordonnantie, vier zwaar omlijste medaillonsRonde of ovale cartouche. met portretten van Hans Vredeman de Vries en Quinten Metsys, en allegorieën van de Vlaamse Bouw- en Schilderkunst, en breed hoofdgestel; trappenhuisGedeelte van een gebouw waarin de trappen zijn ondergebracht. met eikenhouten trap met gebeeldhouwde trappaalHoofdbaluster aan de eerste trede van een trap. en bewerkte balustersVaasvormige spijl van een borstwering., en gebrandschilderd raam. onder meer ruim, gelambriseerd salon op de bel-etage, met marmeren schouw waarop omlijste spiegel en rijk stucplafond met medaillonsRonde of ovale cartouche..
Eertijds met koetshuis en stallingen aan de Spiegelstraat. Heden moderne bedrijfsgebouwen van de vroegere koffiebranderij Jacqmotte - hier gevestigd vanaf 1828 tot 1985 - in fasen opgetrokken in de jaren 1950 en 1960, die nagenoeg het ganse bouwblok met de Spiegelstraat en de Sint-Gisleinsstraat innemen. Project voor omvorming tot een complex met winkels, kantoren, woningen en een centraal atrium, zogenaamd Espace Jacqmotte, in voorbereiding door de architecten A.2R.C. (B. D’Helft, P. Neirinck, M. Verliefden) en M. Jaspers.
Bronnen
Archieven
SAB/OW 12149 (1865).
