Typologie(ën)

octrooipaviljoen

Ontwerper(s)

Auguste PAYENarchitect1833-1836

Joseph GEEFSbeeldhouwer

Statut juridique

Beschermd sinds 22 april 1999

Stijlen

Neoclassicisme

Inventaris(sen)

  • Bouwen door de eeuwen heen in Brussel. Stad Brussel (1989-1993)
  • Permanente actualisatie van de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed (DPC-DCE)
  • Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

id

Urban : 36652
lees meer

Beschrijving

Bewaarde, twee symmetrisch opgestelde octrooipaviljoenen in neoclassicistische stijl, in 1833 ontworpen en in 1835-1836 gebouwd, door stadsarchitect Auguste Payen : links wachtpost en rechts gemeentelijk octrooibureel. Gebouwen opgetrokken uit baksteen, met bekleding van natuursteen en verwerking van blauwe hardsteen (onder meer lijstwerk, pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel., zuilen, plint). Rechthoekige plattegrond en één bouwlaag hoog onder zadelbedaking (roofing). Eén traveeVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) brede oost- en westgevels en drie traveeënVerticale geleding van een gevel, bepaald door afstand tussen twee opeenvolgende steunpunten (vb. muurdammen, zuilen, ...) brede noord- en zuid-gevels met centrale risalietpartij; markerende hardstenen sokkels, hoekpilasters met lijstkapiteel, breed entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. met gelede architraafHoofdbalk; het onderste, dragende deel van een klassiek hoofdgestel, meestal geleed door banden. onder kroonlijst met tandlijst en driehoekige frontonbekroningen met centraal oculus in lauwerkrans. VenstersLicht- en/of luchtopening in een muur. in geriemde omlijsting op lekdrempels met voluutconsoles, onder uitstekende druiplijst. Risalieten van hoofdgevels opgevat als portieken1. Open galerij of zuilengang waarvan het dak op zuilen of arcades rust; - 2. Classicistische ruimte vóór een toegangsdeur die terugspringt of niet gelijk is met de voorgevel; - 3. Samenstel van twee zuilen onder architraaf die overgang tussen twee ruimtes accentueert., met steektrap : Toscaanse zuilen en pilastersPlatte, weinig uitspringende muurpijler, vaak met basis en kapiteel. met lijstkapitelen en basementen, onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. met opschrift «S.P.Q.B. ANNO MDCCCXXXVI» (1836). TimpanenMonumentaal driehoekig of segmentvormig boogveld, meestal besloten in een fronton; vaak rijkelijk versierd. van frontonsDriehoekige of segmentvormige bekroning van een gevel of muuropening. verfraaid met gebeeldhouwde taferelen, uitgevoerd door J. Geefs : links voorstelling van de Stad Brussel, rechts van de Handel. Achteruitwijkende inkompartij met centrale rechthoekige deur met behouden houten vleugels, in zelfde omlijsting als venstersLicht- en/of luchtopening in een muur.; twee getoogde deurtjes aan weerzijden in loodrechte muren.

Op zuidgevel van zuidelijk paviljoen : bronzen gedenkplaat met inhuldigingsdatum (21.05.1955) van de nieuwe Zenne-overwelving onder het gebouw, naar ontwerp van ingenieurs V. Provost, P. Willame, G. Wuth.
Thans herbergt het paviljoen het «Rioolmuseum van de Stad Brussel» cf. gekroonde stele met jaartal 1873, op trappenpartij.

Bronnen

Archieven
SAB/OW 44092 en 44093 (1834-1839); A.A., 1834, vol. 31, rep. 82, pl. 186-206; 1835, vol. 32bis, rep. 13.

Publicaties en studies
Poelaert en zijn tijd, Brussel, 1980, p. 139-141.

Websites
BALat KIK-IRPA