Typologie(ën)

woning

Ontwerper(s)

Victor TAELEMANSarchitect1895

Stijlen

Art nouveau
Eclectisme

Inventaris(sen)

  • Actualisatie van de Urgentie-Inventaris (Sint-Lukasarchief - 1993-1994)
  • Actualisatie van het inventarisatieproject van het Bouwkundig Erfgoed (DMS-DML - 1995-1998)
  • Urgentie-inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse agglomeratie (Sint-Lukasarchief 1979)
  • Het monumentale erfgoed van België. Brussel Uitbreiding Oost (Apeb - 2006-2009)

Dit (deze) goed(eren) bezit(ten) de volgende waarde(n)

  • Artistiek
  • Esthetisch
  • Historisch
  • Stedenbouwkundig

Onderzoek en redactie

2006-2008

id

Urban : 17956
lees meer

Beschrijving

Huis in eclectische stijl met art-nouveauelementen en asymmetrische compositieTypische gevelopstand bestaande uit twee ongelijke traveeën; in Brussel komt dit geveltype vaak voor met drie bouwlagen volgens verkleinende ordonnantie; de hoofdtravee is meestal breder, rijker uitgewerkt en wordt verder benadrukt door licht vooruit te springen en/of door één of meer balkons; de kelders zijn meestal hoog, wat zich vertaalt in een hoge onderbouw; het grondplan bestaat over het algemeen uit een aaneenschakeling van kamers. n.o.v. arch. Victor Taelemans, 1895. Signatuur op benedenverdieping.

Het is het eerste huis met art-nouveauelementen in de Noord-Oostwijk. De bouwaanvraag werd immers een maand eerder ingediend dan die van het huis van Eetvelde van Victor Horta (zie Palmerstonlaan nr. 4-6) (VANDENBREEDEN, J., et al., 1999, p. 166).

Mansardedak. HoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. bekroond met imposante vierkant koepeldakDak waarvan de buitenomtrek die van een koepel is.. Gevel in witsteen met elementen in roze zandsteen en hardsteen. Sokkel in rustica. Muuropeningen met pilastervormige stijlen. Voor toegangsdeur vier traptreden onder stenen luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. met wangenStenen zijkanten van schouwmantel, balkonborstwering, of andere. met kronkelige lijnen. Deze luifelAfdak boven de ingang van een huis of handelszaak. is verregaand geïnspireerd door die van de eigen woning van arch. Paul Hankar van 1893 (zie Defacqzstraat nr. 71, in Sint-Gillis; L'Émulation, 1895, col. 185).

Willem de Zwijgerstraat 49, toegangsdeur (foto 2007).

Vensters op verdiepingen onder entablementHoofdgestel of onderdeel ervan (vb. kroonlijst) als bekroning van muuropening; entablement vaak op consoles. met boogfriesReeks van kleine (decoratieve) bogen, vaak steunend op kraagstenen. die van toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht. met ijzeren borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. In hoofdtraveeBredere en rijker uitgewerkte travee, meestal van een huis met asymmetrische compositie; vaak in risaliet en onder bekronende topgevel. venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met dubbele stijlen. Souterrainvenster met zuilvormige stijlen, en afgesloten met metalen platen met ajourmotief in art nouveauInternationale beweging (1893 - ca. 1914) als reactie op de ‘neo’-stijlen, maar met sterk lokale verschillen. In België kent de stijl twee stromingen, namelijk de florale art nouveau met Victor Horta als boegbeeld en anderzijds de geometrische art nouveau beïnvloed door Paul Hankar of de Wiener Secession.. Stenen erkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. op consolesVoornamelijk voluut- of S-vormig kraagstuk, soms ook louter decoratief.; gebeeldhouwde borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust.. ErkerRechthoekig of veelhoekig uitbouwsel, als het ware op de gevel geplakt en daardoor deel uitmakend van de achterliggende ruimte; vaak over één of meer verdiepingen gestapeld. bekroond met terras; oorspronkelijk met balustersVaasvormige spijl van een borstwering., thans gesloten borstwering1. Verhoogd gedeelte van een vestingsmuur waarachter men veilig kan lopen; - 2. Muurtje of hekwerk (balkon, terras); - 3. Deel van een muur tussen vloer en onderzijde van een venster; - 4. Verhoging van de buitenmuren van een huis boven de zolderbalken waarop een muurplaat rust. voor glasdeurDeur waarvan het grootste deel uit glas bestaat. onder rondboogBoog waarvan de kromming een halve cirkel beschrijft. en kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. In elk vrijstaand vlak van koepelBolvormig gewelf op cirkelvormige, elliptische, vierkante of veelhoekige basis. kleine dakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. onder mijtervormige kroonlijstStelselmatig uitkragende geprofileerde lijst boven een muur of een ander belangrijk bouwdeel (entablement).. DakkapelUit het dakvlak opgaand venster; meestal in hout en vaak onder spitse kap. op toegangstraveeTravee waarin de toegang is ondergebracht.. Verzorgd ijzerwerkVerzameling van alle metalen elementen van een gebouw. en schrijnwerkVerzameling van al het (niet-constructief) houten materiaal zoals deuren, vensterkozijnen, erkeronderdelen, kroonlijst, …; bij uitbreiding ook materiaal in aluminium, PVC, ...  bewaard; deur met meerdere venstersLicht- en/of luchtopening in een muur. met elegant metalen motief. VensterLicht- en/of luchtopening in een muur. op benedenverdieping met roedeverdeling in zweepslagstijl.

Bronnen

Archieven
SAB/OW 22699 (1895).

Publicaties en studies
VANDENBREEDEN, J., VAN SANTVOORT, L., DE THAILLE, P., et al., Encyclopédie de l'Art nouveau. Tome premier. Le quartier Nord-Est à Bruxelles, CIDEP, Brussel, 1999, p. 166.

Tijdschriften
L'Émulation, 1895, col. 185.