Overblijfselen van de oude spoorwegbrug van de lijn Brussel-Gent

Overblijfselen van een oude spoorwegbrug in eclectische stijl, ontworpen ca. 1900.

Geschiedenis

Op 01.05.1856 werd de zogenoemde Dender-en-Waaslijn tussen Brussel en Gent in dienst genomen. Ze liep via een spoorwegbrug over het Kanaal van Willebroek, voordat ze de toenmalige weg van Brussel naar Temse kruiste, over een tweede brug met een metalen brugdek en landhoofden in metselwerk. Rond 1900 werd beslist de brug over het kanaal te vervangen door een nieuw kunstwerk, een hogere draaibrug. Daartoe werd de spoorlijn wat zuidwestwaarts verplaatst, wat tevens de vernieuwing noodzaakte van de brug over de toekomstige Paleizenstraat over de Bruggen. De twee nieuwe kunstwerken werden tussen 1901 en 1908 gebouwd. Gebombardeerd in 1940, werd de brug opnieuw vanaf 1942 vervangen door een vaste brug ditmaal en op de plaats van de oorspronkelijke brug, meer noordoostwaarts. Ook in de Paleizenstraat over de Bruggen werd de oorspronkelijke brug door een nieuwe vervangen, terwijl de structuur van de brug uit 1900 ernaast bleef bestaan, minstens tot in 1971. Van de twee bruggen uit het begin van de 20e eeuw zijn thans enkel de landhoofden bewaard.

Beschrijving

Kunstwerken in hardsteen. Aan de zuidkant van de oude spoorlijn, twee landhoofden bestaande uit een onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen. met daarop een paneel versierd met een leeuwenkop en een sokkel met een friesHorizontale band om een muurvlak in te delen of aan de bovenzijde te begrenzen; al dan niet beschilderd of versierd (terracotta, sgrafitto, cementtegels…). van schijven; daarop rust een obeliskMonolithische pijler, naar boven toe smaller en bekroond met piramidale punt. waarvan het onderste gedeelte is versierd met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer. met bladversiering en het bovenste met een bronzen spoorweginsigne – een gevleugeld wiel onder een kroon. Tegen de sokkel van de obeliskMonolithische pijler, naar boven toe smaller en bekroond met piramidale punt., aan de kant van het brugdek, vaas met volutenSpiraalvormig ornament; meestal gebruikt als aanzetstuk van topgevels, bij deur- en vensteromlijstingen of als steunbeer. en guirlandes. Aan de westkant, gedeeltelijk schuine en gebogen onderbouwHoge sokkel, reikend tot ongeveer het midden van de toegang; meestal in hardsteen., waarop een balustrade met postamenten1. Rechthoekig voetstuk van een standbeeld; - 2. Balkvormige stenen bekroning; - 3. Stenen zijstukken van een balkonborstwering. onder een topsieraad rust.