Onderzoek en redactie

2016-2017

 

Bekijk de weerhouden gebouwenDe Maria-Christinastraat is een lange verkeersader die het kruispunt gevormd door de Claessensstraat en de Koninginnelaan verbindt met dat gevormd door het Emile Bockstaelplein en de Emile Bockstaellaan, de Strijderssquare en de Stefaniastraat. Ze kruist de de Wautierstraat, de Molenbeekstraat, de Kerkeveldstraat, de Koningschapsstraat en de Moorsledestraat.

De weg werd in twee fases geopend. Het deel tussen de Kerkeveldstraat en het huidige Bockstaelplein werd aangelegd bij K.B. van 17.06.1874. Het eerste deel, dat aan de Koninginnelaan begint, werd geopend krachtens een overeenkomst gesloten op 27.03.1877 tussen de gemeente Laken en de Compagnie Immobilière de Belgique, eigenares van de terreinen. De aanleg werd goedgekeurd bij K.B. van 15.06.1877.

De naam van de straat is een eerbetoon aan Maria-Christina van Habsburg-Lotharingen (1742-1798), de echtgenote van Albert van Saksen-Teschen, landvoogden van de Oostenrijkse Nederlanden van 1780 tot 1792. Het was Maria-Christina die in Laken het domein Schoonenberg, de latere koninklijke residentie, liet aanleggen.

De straat werd geleidelijk bebouwd, vanaf 1874 tot ongeveer de jaren 1910, met huizen in overwegend neoclassicistische stijl in de eerste decennia, en nadien vaker in eclectische stijl, zoals nr.188 (ca. 1905). Vele ervan werden ontworpen als gehelen die soms een tiental gebouwen omvatten. Daar dit een van de belangrijkste handelsstraten van Laken was, waren talrijke gebouwen al vanaf het begin voorzien van een commerciële benedenverdieping, die in de loop der jaren vaak werd verbouwd. Vermelden we bijvoorbeeld nr.65 tot 71 (1909), waarvan de gevels de eigenaar een prijs opleverden in de gevelwedstrijd die de gemeente Laken in 1909 organiseerde. Verscheidene gebouwen werden tijdens het interbellum of na W.O. II verbouwd of zelfs heropgebouwd. Vermelden we op nr.78 een appartementsgebouw in art-decostijl, ontworpen in 1929 door de architecten H. Sneiders en G. Wambersy.

Maria-Christinastraat 89, opstand en doorsneden bioscoop [i]Wagram[/i], SAB/OW 63559 (1955).

Daarnaast telde de straat niet minder dan drie bioscopen, thans omgevormd tot handelszaken. Op nr.196-198 bevond zich bioscoop Christine, een zaal ontworpen in 1931 door architect Guillaume du Croix en onder meer verbouwd naar de plannen van architect F. J. De Smedt in 1948. Deze bioscoop sloot zijn deuren in 1975. Op nr.89 herkennen we nog de gevel van de oude bioscoop Wagram, in 1955 ontworpen door architect Roger Lemaire, ter vervanging van een breigoedwerkplaats die in 1976 dichtging. Daartegenover staat nog de oude bioscoop Rio, gedeeltelijk bewaard en beschermd (zie nr.100-102).

Vermelden we tot slot de aanwezigheid, in het tweede en derde straatdeel aan onpare zijde, van twee schoolinstellingen binnen het bouwblok (zie nr.37 tot 83).



Bronnen

Archieven
SAB/IP II 684 (1903-1912).

SAB/PP 3440 (1877).
SAB/OW 65 tot 71: Laken 4011 (1909); 74: Laken 4382 (1895); 78: 37984 (1929); 89: 52175 (1927), 38490 (1931), 63559 (1954-1955), 86213 (1976); 196-198: 49885 (1923), 40153 (1931), 37963 (1932), 71371 (1944), 60854 (1949), 63910 (1955), 74877 (1961), 85758 (1976).

Publicaties en studies
BIVER, I., Cinémas de Bruxelles: portraits et destins, Brussel, 2009, pp. 68-69.
COSYN, A., Laeken Ancien & Moderne, Imprimerie scientifique Charles Bulens, Brussel, 1904, pp. 113, 138.
LA RÉTINE DE PLATEAU, Inventaire des salles de cinéma de la Région de Bruxelles, Brussel, 1994, fiches 136 tot 139.
VAN NIEUWENHUYSEN, P., Toponymie van Laken (doctoraatsverhandeling in de Germaanse Filologie), UCL, Louvain-la-Neuve, 1998, pp. 1419-1420.

Tijdschriften
Almanach du Commerce et de l’Industrie
Marie-Christine (rue), 1875, 1878.
VAN DER ELST, W., “De verdwenen filmzalen van Laken”, LACA Tijdingen, 4, jaargang 16, juni 2005, pp. 11-20.